Κατόπιν των πρόσφατων ανακοινώσεων ιδιωτικών νοσηλευτηρίων και της ΟΕΒ σχετικά με την πρόθεση από το ΥΥ αναστολής λειτουργίας νοσηλευτηρίου, λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού, οι Φορείς της Νοσηλευτικής και Μαιευτικής και οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις στην Κύπρο: ΠΑΣΥΝΜ, ΣΝΜΚ, ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΠΑΣΥΝΟ και ΠΑΣΥΔΥ, επιθυμούν να θέσουν υπόψη τα ακόλουθα:

1. Περί της έλλειψης προσωπικού:

Απαιτείται σαφής διευκρίνιση εάν οι αναφερόμενες ελλείψεις νοσηλευτών αφορούν νέες δομές ή επεκτάσεις υφιστάμενων δομών. Η μη εφαρμογή από το κράτος του capacity planning, έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις καθώς μετά την εφαρμογή του ΓΕΣΥ, ο αριθμός των κλινών έχει σχεδόν διπλασιαστεί ενώ συνεχίζεται η αναφορά σε λίστες αναμονής, παρατηρούνται περίοδοι μη πραγματοποίησης χειρουργικών επεμβάσεων και εφαρμόζεται υποχρεωτική άδεια ανάπαυσης στο νοσηλευτικό προσωπικό. Υπενθυμίζετε ότι στο παρελθόν υπήρχαν άνεργοι νοσηλευτές λόγω εξευτελιστικών μισθών με συνεπακόλουθο να αποθαρρύνονται οι νέοι από το νοσηλευτικό επάγγελμα.Η μετακίνηση προσωπικού μεταξύ ιδιωτικού τομέα και ΟΚΥπΥ είναι αμφίδρομη και διαρκής και δεν τεκμηριώνεται επιδείνωση της στελέχωσης των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων με τις επικείμενες προσλήψεις από τον ΟΚΥΠΥ, όπως περιλήφθηκαν στον προϋπολογισμό του 2026. Αυτές αφορούν ανάγκες αναπλήρωσης υφιστάμενων κενών και αντικατάσταση παλαιών και νέων αφυπηρετήσεων. Τα δεδομένα αναδεικνύουν την ανάγκη ουσιαστικού ελέγχου και ορθού προγραμματισμού είτε αφορά το εθνικό σύστημα υγείας είτε το capacity planning.

2. Εισαγωγή νοσηλευτών από τρίτες χώρες:

Οι αναφορές στην ανάγκη εισαγωγής νοσηλευτικού προσωπικού από τρίτες χώρες εγείρει ζητήματα κυρίως των όρων εργασίας και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας. Απαιτείται διαφάνεια στις υφιστάμενες συνθήκες απασχόλησης καθώς όπου δεν υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις παρατηρούνται μετακινήσεις προσωπικού που δημιουργούν τεχνητές ελλείψεις. Όταν οι μισθολογικές απολαβές δεν ανταποκρίνονται στο επίπεδο επιστημονικής κατάρτισης και στο εύρος των ευθυνών του νοσηλευτικού και μαιευτικού έργου, η προσέλκυση και διατήρηση προσωπικού καθίσταται δύσκολη. Η «αδυναμία στελέχωσης» συνδέεται άμεσα με τους όρους εργασίας και την ανάγκη κλαδικής συλλογικής σύμβασης.

3. Ευρωπαϊκές πρακτικές για προσωπικό από τρίτες χώρες:

Σε κράτη της ΕΕ εφαρμόζονται αυστηρές διαδικασίες για την εισαγωγή νοσηλευτών από τρίτες χώρες, όπως περίοδος προσαρμογής χωρίς άσκηση του επαγγέλματος, πολύ καλή γνώση της γλώσσας, ένταξη στην κουλτούρα της χώρας και ανάληψη του κόστους από τον εργοδότη. Τίθεται το ερώτημα εάν υπάρχει πρόθεση υιοθέτησης αντίστοιχων ρυθμίσεων στην Κύπρο, για διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας και προστασία των εργαζομένων.

4. Αναγκαιότητα πολύ καλής γνώσης της ελληνικής γλώσσας:

Η άποψη ότι υπάρχουν θέσεις όπου δεν απαιτείται η γνώση της ελληνικής γλώσσας δεν ευσταθεί. Η αποτελεσματική άσκηση του νοσηλευτικού και μαιευτικού έργου προϋποθέτει άμεση και ακριβή επικοινωνία μεταξύ επαγγελματιών υγείας, ορθή τεκμηρίωση κλινικών δεδομένων και ουσιαστική επικοινωνία με ασθενείς και οικογένειες. Θα πρέπει να αποτραπεί η δημιουργία νοσηλευτηρίων δύο ταχυτήτων όπου το επίπεδο της γλώσσας θα είναι διαφορετικό. Η γλωσσική επάρκεια αποτελεί στοιχειώδη και αδιαπραγμάτευτη παράμετρο της ασφάλειας και ποιότητας της φροντίδας.

Οι Φορείς της Νοσηλευτικής και Μαιευτικής και οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις δηλώνουν έτοιμοι για θεσμικό διάλογο ενώ κατά την τελευταία συνάντηση στο Υπουργείο Υγείας, συμφωνήθηκε η δημιουργία ειδικών επιτροπών. Η εφαρμογή κλαδικής συλλογικής σύμβασης, η πολύ καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας και ο ορθός προγραμματισμός είναι απαραίτητες προϋποθέσεις.

Από,

Παγκύπριο Σύνδεσμο Νοσηλευτών και Μαιών (ΠΑΣΥΝΜ)

Συμβούλιο Νοσηλευτικής και Μαιευτικής Κύπρου (ΣΝΜΚ)

Ομοσπονδία Υπαλλήλων Υπηρεσιών Κύπρου- ΣΕΚ (Ο.Υ.Υ.Κ.- ΣΕΚ)

Σ.Ε.Β.Ε.Τ.Τ.Υ.Κ. – ΠΕΟ

Παγκύπρια Συντεχνία Νοσηλευτών (ΠΑΣΥΝΟ)

Νοσηλευτικοί Κλάδοι, Παγκύπρια Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ)